اَدھے تو اَدھے من، نہ؛ کپّے تو کپّے من! وش گپی: ولید گربنی

بلوچی نیوز وتی زیگین تبصرہءِ تؤکا وتی زبانءِ نیمگا بلوچانءِ نادلگؤشیءِ سرا دل پدردی درشان کتگ اَت۔ اؤدا یک نقطوے کہ دیگ بیتگ اَت، آ بلوچانءِ دؤستی گؤن اردو و فارسیءَ اَت و گشگ بیتگ اَت کہ چہ آ زبانانءِ گپ کنؤکان بلوچ گامے پہ آوانءِ دیئما برگا دیئماتر اَنت۔ پدا ھمے گپءِ ھمدرورین جُستے نامدارین بلوچ جھدکار واجہ احمر مستی خان گتگ اَت۔ آئی اردو بتل "شاہ سے زیادہ شاہ کا وفادار"ءِ ھمدرورین بلوچی بتلے شؤھازیگ اَت۔

یے وھدی منا ھچ چشین بلوچی بتل یاد نہ آیگا اِنت، بلے بیت کنت کہ ھمشیءِ جند بلوچی یے بہ بیت۔ چیا کہ بلوچی چہ اردو کوئھن تر اِنت و اردو پنڈؤکین (بھکاری) زبانے اِنت. شاید یے بتل چہ بلوچیءَ دوزگ و آوار جنگ بیتگ۔ اشیءِ بلوچی درؤشمءِ برجاه آرگا بس "سے" گالءِ بدلا بلوچی "چہ" دیگ بہ بیت و "کا"ءِ بدلا بلوچی "ءِ"، گڈا جؤڑ بیت "شاہءَ چه زیادہ شاہءِ وفادار"۔ البت اگر اؤپار مہ رؤت و گالانءِ ردء بندءِ سرا مردم راضی مہ بیت گڈا بس"چہ" گال چہ " شاہءَ" پیئسر برگ به بیت۔ سک سادہ اِنت؛ یا نہ؟

‏ھمے چست ئیرانءِ تؤکا منا چیزے رؤچان پیئسریگین یک حبرے یاد آتک۔ اؤدا من یک دراجکشین سیاھگے نبیستگ اَت۔ گڈا مئے سنگتےءَ چہ سرجمین نبشتانکءِ نقطہ و سرحالا یک گالے گچین کت و ھمشی ما دوئیان چست ئیر کت۔ پدا من دیست کہ ما جاھے رسگا نہ اِنت، گڈا من شکست منّ اِت و وتارا چہ واجہءِ ڈؤبارگان رکّینت۔

نین بازین کس زانگ لؤٹ اَنت کہ یے گال کجا یک اَت! بہ گشان کہ اِشی انگریزیhuman گال اَت۔

من بلوچی آبان اِشی "یومن" نبیستگ اَت و مئے واجھ گشگا اَت کہ اشی "ھیومن" بہ بیت۔ من دلیل دات کہ یے گالءِ تؤکا انگریز "ھ"ءِ توارا نہ کشّ اَنت۔ مئے دؤستا انگریزانءِ نیاما وتی 30 سالءِ زندگیءِ دلیل دات و گشت کہ یے سالان آئی ھچبر نہ اشتکتگ کہ انگریز "ھیومن"ءَ "یومن" بہ گش اَنت۔ وتی دلیلءِ منّینگا واجہءَ منا ڈکشنرییے لنکے ھم دات۔ من چارت و دیستان واجہ راست گشگا ات۔

نین گپ ادا یے نہ اِنت کہ من پہ وتی دلیلءِ منّینگا گيئشتر زؤر پرچا نہ جت و چہ مشرقی لندن لھتے "کوکنی" گپ جنوکانءِ حبر ضبط نہ کت، و پہ واجہءَ دیئم نہ دات اَنت؛ گپ اش اِنت کہ آخر بلوچےءَ پرچا انچو نقطہ و گپ ڈالچار کت اَنت و یک درین گالےءِ توارءِ سرا په بحث کنگا دست ئیر کت؟

البت یوکا ما نہ انت کہ گالان چست ئیر کن انت۔ دگہ ھم بازین ھست انت چؤکہ مدتے پیئسر امریکائی صدر مزنین بش و یک دگرےءِ نیاما زمینی سیب "potato"ءِ گالوارءِ سرا بحثے یاد آتک۔ یکّےءَ گشت "پوٹاٹو" اِنت و دگرےءَ گشت "پوٹئٹو" اِنت۔ مئے و دگرانءِ نیاما بس فرق اش اِنت کہ دگہ وتی گالان لیئس پلّیئس کن اَنت و ما دگرانیان!

Balochinews